Өткен жылдың соңында абоненттердің бағаны көтеруге қатысты көптеген шағымынан кейін Бәсекелестікті қорғау және дамыту агенттігі Қазақстандағы ұялы байланыс операторларына қатысты тергеуді бастаған болатын. Содан кейін тарифтік жоспарлар мен ұялы байланыс қызметтері бағасының өзгеру динамикасына талдау жүргізілген еді.
«2023 жылы ұялы байланыс операторларының тарифтік жоспарлары бойынша баға 7,7 пайыздан 57,3 пайызға өскені байқалды. Ұялы байланыс операторларына бағаны негізді төмендету жолымен анықталған белгілердің тоқтатылғаны туралы хабарлама жіберілді. Ұялы операторлар хабарламаны белгіленген мерзімде орындамаған жағдайда Агенттік тергеу жүргізу туралы шешім шығарады», — делінген агенттіктің ресми хабарламасында.
Осыған орай ұялы байланыс операторлары тарифтік жоспарлардың бағасын төмендете ме?
Tele2/Altel
«Мобайл Телеком-Сервис» баспасөз қызметіндегілер тарифтер қымбаттауы объектив факторларға негізделгенін айтады. Олардың сөзінше, қазіргі уақытта бағаны төмендетуге негіз жоқ.
Компания өкілдері 5G-ге көшу айтарлықтай инвестицияларды қажет ететінін айтты. Сондай-ақ, қолданыстағы жабдықты ұстауға кететін шығындар үнемі қымбаттап жатқанын атап өтті.
KCELL
Компанияның баспасөз қызметі тарифтердің көтерілуіне әсер еткен себептерді тізіп берді. Сондай-ақ, олар Қазақстандағы ұялы байланыс саласының «тиімділігі төмен, сондықтан тарифтерді төмендетуге мүмкіндік жоқ» деп қосты.
Компания өкілдері соңғы 3 жылда Қазақстанда тұтыну трафигі айтарлықтай өскенін және бұл қомақты инвестицияны қажет ететінін айтты. Сондай-ақ, олар нақты сандарды атады:
«Кселл» АҚ Tengrinews-тің телекоммуникация қызметтері бағасының ықтимал төмендеуіне қатысты сауалына Қазақстанда кейінгі 3 жылда абоненттер тарапынан трафиктің өсуі 60 пайызға (59,3 пайыз) өскенін хабарлайды, бұл байланыс операторларынан желіні дамытуға және кеңейтуге, тұрақты және сапалы жұмысқа елеулі инвестицияларды талап етеді. Тек 2020-2023 жылдар аралығында компания осы мақсаттарға 184,4 миллиард теңге бағыттады және 2028 жылға дейін инфрақұрылымға инвестициялар көлемін ұлғайту жоспарланған», – делінген жауапта.
Сонымен қатар, валюта бағамының тұрақсыздығы жабдық пен бағдарламалық қамтамасыз ету құнының өсуіне әкелгені айтылды:
«Бұл ретте инфляцияның құбылмалылығы (30,4 пайыз – 3 жыл ішінде жинақталған деңгей) және айырбас бағамының тұрақсыздығы (доллар – 20,8 пайыз, еуро – 15,04 пайыз – 3 жыл ішінде теңгеге қатысты шетел валюталарының жинақталған өсімі) абоненттерге қызмет көрсету және байланыс қызметтерінің сапасын қолдау және жақсарту үшін қажетті телекоммуникациялық жабдықтар мен бағдарламалық қамтамасыз ету құнын арттырды және сәйкесінше компанияның шығындарына әсер етті.
Компания өкілдері бұл факторлардың барлығы тарифтердің өсуіне әсер ететінін және бағаны төмендетуге мүмкіндік бермейтінін хабарлайды:
«Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, компания тарифтерді төмендету жағына қарай түзетудің алғышарттары мен объектив себептері жоқ деп санайды. Сонымен қатар, ҚР-дағы ұялы байланыс қызметтері секторы рентабельділігі төмен болып табылады, бұған соңғы жылдары Turkcell және Telia Company сияқты халықаралық компаниялардың отандық нарықтан кетуі дәлел бола алады», – делінген жауапта.
Beeline
Бұл компания өкілдері де өз жауабында тарифтердің көтерілуіне әсер еткен себептерді атады. Олар баға белгілеуді тежеу мүмкін емес, өйткені бұл байланыс сапасына теріс әсер ететінін қосты.
Бағаның өсуіне әкелген себептер қатарында: электр энергиясы құнының өзгеруі, инфляция, интернетті тұтынудың өсуі. Сондай-ақ, ұялы байланыс желісінің кеңеюіне байланысты компания шығындарының өсуі:
«Неге тарифтердің құны өзгеріссіз қалмайды? Кез келген тауарда немесе қызметте бағаға әсер ететін бірқатар факторлар бар және телекоммуникация саласында да. Электр энергиясының құны, инфляция, девальвация, интернетті тұтынудың өсуі — мұндай факторлардың толық емес тізімі. Сонымен қатар, компания мобильді желіні дамытуға және кеңейтуге үздіксіз инвестиция салады. Тек соңғы үш жылда компанияның күрделі шығыстары 220 миллиард теңге болды. 2023 жылы шығындар 2021 жылмен салыстырғанда 37 пайызға өсті», — делінген баспасөз хабарламасында.
Сондай-ақ, компания өкілдері «егер баға белгілеу ұстамды болса, сала инвестиция тапшылығына тап болады және бұл коммуникация сапасына әсер етеді. Мысалы, энергетика немесе жанар-жағармай өнеркәсібіндегідей» деп атап өтті.
Олар жаңа бағаларға қанағаттанбаған абоненттерге өздеріне қолайлы тарифтерді таңдауды ұсынды:
«Өзіңіздің тұтыну жағдайыңызға жақсырақ сәйкес келетін тарифті таңдай аласыз. Мысалы, аз интернет-трафикпен немесе мүлде онсыз. Сізге үнемдеуге мүмкіндік беретін пакеттік ұсыныстар бар. Мысалы, бүкіл отбасы үшін бір тарифтік жоспар», — делінген компанияның ресми жауабы.
